Okres przedwiośnia, który powoli dobiega końca, kojarzy się z powrotem ptaków migrujących na obszary, gdzie zakładają swoje lęgi i wychowują kolejne pokolenia. W tym czasie można zauważyć pierwsze stada mewy śmieszki, które po zakończonej wędrówce odpoczywają na brzegach rzeki Odry. Gatunek ten zasiedla rozległe obszary Europy i Azji, a w Polsce można go spotkać praktycznie na terenie całego kraju. Największe kolonie lęgowe, mogące liczyć ok. 10 tysięcy par, zasiedlają wyspy zbiorników śródlądowych, ławice rzeczne oraz wyspy pływające wśród bagien. Ponieważ mewa śmieszka dobrze toleruje różne warunki środowiskowe, łatwo też adaptuje się na terenach przekształconych przez człowieka. Jedną z ostoi tego gatunku jest zbiornik wodny Nysa (Zbiornik Nyski), który pełni rolę zbiornika zaporowego na Nysie Kłodzkiej. Na piaszczystych wyspach tego zbiornika, uformowanych w wyniku sukcesywnego wydobycia piasku, powstały dogodne warunki dla kolonii lęgowych między innymi rybitwy rzecznej, rybitwy białoczelnej i mewy czarnogłowej.

Rybitwa rzeczna składa 2-3 jaja w niewielkim zagłębieniu w piasku, dlatego preferuje piaszczyste obszary w pobliżu wody. Ważny jest również dostęp do pożywienia (ryb i owadów), którego nie brak w Zbiorniku Nyskim. W latach ubiegłych można było obserwować również nieliczną kolonię rybitwy białoczelnej od 2 do 14 par, co stanowi 1% krajowej populacji tego gatunku. Pomimo dobrej frekwencji innych gatunków lęgowych ubiegłoroczne obserwacje nie wykazały obecności rybitwy białoczelnej w kolonii lęgowej, co nie wyklucza jej pojawienia się w przyszłych latach. Za to w trakcie prowadzonego przez pracowników RDOŚ w Opolu monitoringu lęgów odnotowano 4 pary mewy czarnogłowej, które swoim charakterystycznym czarnym ubarwieniem głowy wyraźnie wyróżniały się na tle innych ptaków.

Ptasie siedliska na Zbiorniku Nyskim wymagają jednak ochrony. Dlatego opolski RDOŚ włączył te tereny do projektu pn. „Ochrona in situ wybranych siedlisk i gatunków w opolskich obszarach Natura 2000”. Korzystając z dofinansowania funduszy unijnych, prowadzi zabiegi ochronne na 3 wyspach zbiornika, polegające na utrzymaniu powierzchni siedlisk ptaków i zabezpieczeniu ich stanowisk lęgowych.

Usuwanie drzew i krzewów oraz koszenie traw w 2017 i 2018 r. dały zamierzony efekt, odsłaniając powierzchnię wysp, co poprawiło warunki siedliskowe dla kolonii lęgowej śmieszki oraz rybitw. W ubiegłym roku założono również ogrodzenie elektryczne przeciw drapieżnikom penetrującym wyspy w okresie trwania lęgów. Obserwacje dowiodły skuteczności tego rozwiązania – po zainstalowaniu płotków nie odnotowano ofiar drapieżników na zabezpieczonym obszarze. Na początku kwietnia pracownicy RDOŚ ponownie przygotują wyspy do nowego sezonu lęgowego ptaków poprzez montaż siatki na palach i podłączenie instalacji elektrycznej, zabezpieczając miejsca lęgów przed drapieżnictwem.

Warto pamiętać, że stanowiska lęgowe ptaków chronione są przepisami prawa: penetrowanie wyspy w trakcie sezonu lęgowego, które wiąże się z płoszeniem i niepokojeniem ptaków, jest zakazane i zagrożone karą grzywny lub aresztu.

Źródło: RDOŚ w Opolu

Projekt „Ochrona in situ wybranych siedlisk i gatunków w opolskich obszarach Natura 2000”, dla którego Instytucją Wdrażającą jest CKPŚ, realizowany jest przy udziale środków z unijnego Programu Infrastruktura i Środowisko.